หลังจากที่พาร์ทที่แล้วเราทำความเข้าใจเกี่ยวกับ Cash flow statement ในภาพรวมกันไปแล้วว่ามันคืองบสำหรับดูการเคลื่อไหวของกระแสเงินสดของบริษัท ในพาร์ทนี้เราจะมาอธิบายว่ารายการเงินสดแต่ละอย่างควรจะไปอยู่ใน Cash flow from operating activites (CFO), investing activities(CFI), หรือ financing activities (CFF) โดยที่ระบบการบันทึกบัญชีจะสามารถแบ่งได้เป็น 2 แบบ คือ U.S. GAAP ที่ใช้ในสหรัฐฯเท่านั้น และ IFRS ที่ใช้กันทั่วโลก ซึ่ง 2 ระบบนี้มีวิธีบันทึกที่แตกต่างกัน

Source: https://quickbooks.intuit.com/r/midsize-business/statement-of-cash-flows/

Cash Flow from Operating Activities (CFO)

Statement of cash flow ส่วนนี้เป็นการบันทึกเงินสดจากผลของธุรกรรมต่างๆใน Net profit ของบริษัท ระบบ U.S. GAAP มีรายการบันทึกใน CFO ดังนี้:

เงินไหลเข้า

  • เงินสดที่ได้รับจากลูกค้า
  • ดอกเบี้ยและเงินปันผลรับ
  • เงินที่ได้รับจากการขายสินทรัพย์สำหรับเทรด

เงินไหลออก

  • เงินสดที่จ่ายให้กับพนักงานและซัพพลายเออร์
  • เงินใช้จ่ายอื่นๆ
  • เงินที่จ่ายเพื่อซื้อสินทรัพย์สำหรับเทรด
  • ดอกเบี้ยจ่าย
  • ภาษีจ่าย

Cash Flow from Investing Activities(CFI)

เป็นกระแสเงินสดส่วนที่มาจากการซื้อขายสินทรัพย์ระยะยาวต่างๆ ระบบ U.S. GAAP มีรายการบันทึกใน CFI ดังนี้:

เงินไหลเข้า

  • เงินจากการขายสินทรัพย์ถาวร
  • เงินจากการปล่อยกู้และลงทุนในหุ้น
  • เงินต้นได้รับจากการปล่อยกู้

เงินไหลออก

  • เงินซื้อสินทรัพย์ถาวร
  • เงินรับจากการกู้และลงทุนในหุ้น
  • เงินปล่อยกู้

Cash Flow from Financing Activities (CFF)

เป็นกระแสเงินสดส่วนที่มาจากธุรกรรมจากโครงสร้างเงินทุนของบริษัท ระบบ U.S. GAAP มีรายการบันทึกใน CFF ดังนี้:

เงินไหลเข้า

  • เงินต้นรับจากหนี้สินที่ปล่อยออกไป (ตราสารหนี้)
  • เงินรับจากการออกหุ้น

เงินไหลออก

  • เงินต้นจ่ายจากหนี้สิน (ตราสารหนี้)
  • เงินจ่ายในการซื้อหุ้นคืน
  • เงินปันผลจ่ายให้กับผู้ถือหุ้น

สำหรับระบบ IFRS ที่ใช้กันทั้วโลกจะมีความยืดหยุ่นมากกว่า U.S. GAAP เล็กน้อย เช่น เงินปันผลจ่ายสามารถจัดอยู่ใน CFO หรือ CFF ก็ได้ ส่วนภาษีจ่ายจะยังอยู่ใน CFO เหมือนกับในระบบ U.S. GAAP หากว่าไม่ใช่ภาษีที่เกี่ยวข้องกับการลงทุนหรือการจัดหาเงิน ตัวอย่างเช่น หากบริษัทขายที่ดินสำหรับโรงงานราคา 1 ล้านบาท มีภาษี 1 แสนบาท ระบบ U.S GAAP จะแยกบันทึก 1 ล้านบาทที่ได้จากการขายลงใน CFI ส่วนภาษี 1 แสนบาทบันทึกลง CFO แจ่ว่าหากเป็นระบบ IFRS จะหักราคาที่ดินด้วยภาษีออกไปเหลือ 9 แสนบาทแล้วบันทึกลงใน CFI เพียงอย่างเดียว

เราจะเห็นว่าวิธีการบันทึก Cash flow statement มีความซับซ้อนอยู่พอสมควร ทั้งการแยกบันทึกลงในส่วนต่างๆ และ 2 ระบบที่มีวิธีการบันทึกที่แตกต่างกัน อย่างไรก็ตามหากนักลงทุนใช้เวลาทำความเข้าใจแล้วจะสามารถใช้เหตุผลในการดูได้ว่าเหตุใดแต่ละรายการจึงจัดไปอยู่ในแต่ละส่วนได้ และจะสามารถวิเคราะห์กระแสเงินสดของแต่ละบริษัทได้อยู่ถูกต้อง

หลักการวิเคราะห์งบการเงิน: Cash Flow Statement